„ქართული ხელნაწერი“

სკოლის პროგრამა საკმაოდ დატვირთული და მრავალფეროვანია, სტრუქტურულად მოიცავს ხუთ სასწავლო მოდულს, რომელთა შინაარსი მოიცავს ხელნაწერთმცოდნეობასთან დაკავშირებულ პრაქტიკულად ყველა სფეროს, ასევე, ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის საქმიანობის ძირითად მიმართულებებს. ეს მოდულებია:

1. ქართული დამწერლობა;
2. ქართული ხელნაწერი;
3. ქართული ისტორიული დოკუმენტი;
4. ქართული ძველნაბეჭდი წიგნი
5. ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი, როგორც უნიკალური ინსტიტუცია – ხელნაწერების უმნიშვნელოვანესი საცავი და სამეცნიერო კვლევითი ცენტრი.

მოდულების ფარგლებში შედგა 23 ლექცია, მათ შორის, ორი გასვლითი, სკოლის თემატიკასთან დაკავშირებულ სივრცეებში – საქართველოს ეროვნული მუზეუმის ეპიგრაფიკის ფონდი და ბოლნისის სიონი, ურბნისის ტაძარი და ატენის სიონი, ჯვრის მონასტერი და სვეტიცხოველი.

მნიშვნელოვანია, რომ ლექციების გარდა ჩატარდა პრაქტიკული მეცადინეობები – ვორქშოფებისა და სიმულაციური თამაშების სახით. მოდულის „ქართული დამწერლობა“ ფარგლებში ჩატარდა კალიგრაფიის ვორქშოფი (5 სთ): მსმენელები გაეცნენ ქართულ ანბანს, მის სამივე სახეს – მრგლოვანს, ანუ ასომთავრულს, ნუსხურსა და მხედრულს,  ბგერათსისტემას, ხელნაწერი ტექსტის სპეციფიკას, გარკვეულ კოდიკოლოგიურ თავსებურებებს, რაც საშუალებას მისცემს მათ, საჭიროების შემთხვევაში, ხელნაწერი წიგნის, ისტორიული საბუთის ან საარქივო მასალის გაცნობისას გამოიყენონ მიღებული ინფორმაცია. მოდულის „ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი“ სასწავლო გეგმა მოიცავდა დიგიტალიზაციის ლაბორატორიის დათვალიერებასა და „დაზიანებული ფურცლის რესტავრაციის“ ვორქშოფს, მოდული „ქართული ხელნწერი“ –  ქაღალდის დამზადების ვორქშოფს.

სკოლის პროგრამა ითვალისწინებდა საპრეზენტაციო სესიასაც, რომელზეც მოხსენებებით საკუთარი კვლევების შედეგების შესახებ წარსდგნენ სკოლის ქართველი და უცხოელი მსმენელები. საპრეზენტაციო სესიას უძღვებოდნენ პროფ. ბერნარ კული (სკოლის სამეცნიერო კომიტეტის თანათავმჯდომარე, ლუვენის კათოლიკური უნივერსიტეტის (ბელგია, ლუვენ-ლა-ნევი) ორიენტალისტიკის ინსტიტუტის პროფესორი), და დოქტ. ემილიო ბონფილიო, საზაფხულო სკოლის „ქართული ხელნაწერი“ 2016 წლის კურსდამთავრებული, Dumbarton Oaks პროგრამის 2020-2021 წლის სტიპენდიატი-მკვლევარი.

შედგა დახურვის საზეიმო ცერემონია, მსმენელებს გადაეცათ სერტიფიკატები.

მოდულის „ქართული ხელნაწერი“ ფარგლებში სკოლის მსმენელებმა დაათვალიერეს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის მუდმივმოქმედი გამოფენა, რომელზეც  ქრონოლოგიური თანმიმდევრობით წარმოდგენილია ქართული სასულიერო და საერო ხელნაწერი წიგნების მნიშვნელოვანი ნუსხები VII საუკუნიდან XVIII საუკუნის ჩათვლით.

ლექცია-სემინარი: შუა საუკუნეების ქართული ხელნაწერის გამოცემა: რედაქტორის ამოცანები – ემილიო ბონფილიო, ფილოსოფიის დოქტორი, დუმბარტონ ოუკსი (პროგრამის სტიპენდია 2020-2021)

ლექცია: შუა საუკუნეების  ხელნაწერი  წიგ-  ნის შედგენის  პრინციპები  (X-XI  სს.)  –  ნესტან  ჩხიკვაძე, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის კოდიკოლოგიისა და ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი

ლექცია: შუა საუკუნეების ქართული ხელნა- წერი წიგნის ისტორიიდან: ლიტურგიული კრებულებიდა- ნ-სასწავლო-სამეცნიერო ხასიათის ხელნაწერამდე (XI-XII სს.) – თამარ ოთხმეზური, ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, კოდიკოლოგიისა და ტექსტოლოგიის განყოფილების უფროსი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: კ. კეკელიძის სახელობის საქართვე- ლოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის მეცნიერული მემ- კვიდრეობა (წარსული და აწმყო) – მაია მაჭავარიანი, კოდიკოლოგიისა და ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

კალიგრაფიის ვორქშოპი – ლელა შათირიშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, კოდიკოლოგია-ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: ქართული ხელნაწერი წიგნის ყდა – მაია კარანაძე, ფილოლოგიის დოქტორი, კოდიკოლოგიისა და ტექსტოლოგიის განყოფილების უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: სპეკალები და სპეკალთა იმიტაციები ქართული ხელნაწერების ჭედურ ყდებზე ¬ ია ახვლედიანი, გეოლოგია-მინერალოგიის დოქტორი, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ასოცირებული პროფესორი

ქართული ხელნაწერი წიგნის საწერი მასალა და საშუალებები – დარეჯან გოგაშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, საქართველოს ეროვნული მუზეუმის შალვა ამირანაშვილისა და დიმიტრი შევარდნაძის სახელობის ეროვნული გალერეის მმართველის მოადგილე

ქაღალდის შექმნის ვორქშოპი (I სესია) – დარეჯან გოგაშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, საქართველოს ეროვნული მუზეუმის შალვა ამირანაშვილისა და დიმიტრი შევარდნაძის სახელობის ეროვნული გალერეის მმართვე- ლის მოადგილე

ლექცია-ექსკურსია: კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის კოლექციები, ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის კოლექციების დათვალიერება – თამარ აბულაძე, ფილოლოგიის დოქტორი, ხელნაწერ სიძველეთა დაცვის დეპარტამენტის უფროსი, მთავარი მცველი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

კალიგრაფიის ვორქშოფი – ლელა შათირიშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, კოდიკოლოგია-ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

გასვლითი ლექცია საქართველოს ეროვნული მუზეუ- მის ეპიგრაფიკის ფონდში. ლექცია: ქართული ეპიგრაფიკა – თეიმურაზ ჯოჯუა, ისტორიის დოქტორი, წყაროთმცოდნეობისა და დიპლომატიკის განყოფილების უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: დროისა და სივრცის აღქმა შუა საუკუნეების საქართველოში ისტორიული დოკუმენტების მიხედვით – მზია სურგულაძე, ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი, წყაროთმცოდნეობისა და დიპლომატიკისა განყოფილების უფროსი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: საქართველოს სიძველეთსაცავებში დაცული ისტორიული დოკუმენტები: კალიგრაფია და მხატვრული სახე – დარეჯან კლდიაშვილი, ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი, წყაროთმცოდნეობისა და დიპლომატიკის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი,  კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ქაღალდის შექმნის ვორქშოფი (II სესია) – დარეჯან გოგაშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, საქართველოს ეროვნული მუზეუმის შალვა ამირანაშვილისა და დიმიტრი შევარდნაძის სახელობის ეროვნული გალერეის მმართველის მოადგილე

კალიგრაფიის ვორქშოფი – ლელა შათირიშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, კოდიკოლოგი- ა-ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თა- ნამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: ძველი ქართული სასულიერო მწერლობა – მაია რაფავა, ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, კოდიკოლოგიისა და ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია:  ძველი  ქართული  საერო  მწერლობა – მაია რაფავა, ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი, კოდიკოლოგიისა და ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: ქართული ხელნაწერი კოლექციები უცხოეთის სიძველეთსაცავებში – დალი ჩიტუნაშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, აღმოსავლურ და სომხურ ხელნაწერთა განყოფილების მთავარი  მეცნიერი  თანამშრომელი,  კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

მრგვალი მაგიდა – დისკუსია

ქაღალდის შექმნის ვორქშოფი (III სესია) – დარეჯან გოგაშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, საქართვე- ლოს ეროვნული მუზეუმის შალვა ამირანაშვილისა და დი- მიტრი შევარდნაძის სახელობის ეროვნული გალერეის მმართველის მოადგილე

კალიგრაფიის ვორქშოფი – ლელა შათირიშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, კოდიკოლოგია-ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

გასვლითი ლექცია: წელთაღრიცხვის სისტემები ძველ საქართველოში – თეიმურაზ ჯოჯუა, ისტორიის დოქტორი, წყაროთმცოდნეობისა და დიპლომატი- კის განყოფილების უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

წინა დღის მასალის აქტუალიზაცია – ვლადიმერ კეკელია, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის არქივთმცოდნეობის განყოფილების უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი; ირინა გოგონაია, პედაგოგიკის დოქტორი, სასწავლო და საკვალიფიკაციო პროექტების სამსახურის უფროსი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: მინიატურა და დეკორი ქართულ ხელნაწერში –  ნინო  ქავთარია,  ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი, ხელოვნების ისტორიის განყოფილების უფროსი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: ქართული პალიმფსესტები – დალი  ჩიტუნაშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, აღმოსავლურ და სომხურ ხელნაწერთა განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია: ძველი ქართული ლიტერგიკულ- ჰიმნოგრფიული ხელნაწერები და მათი  მნიშვნელობა  –  ეკა დუღაშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, კოდიკოლოგია-ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

ლექცია-ექსკურსია: დიგიტალიზაცია ხელნაწე- რთა ეროვნულ ცენტრში – დიმიტრი გურგენიძე, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის დიგიტალიზაციის ლაბორატორიის მთავარი სპეციალისტი.

კალიგრაფიის ვორქშოპი – ლელა შათირიშვილი, ფილოლოგიის დოქტორი, კოდიკოლოგია-ტექსტოლოგიის განყოფილების მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, კ. კეკელიძის სახელობის საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი

მსმენელთა საკუთარი კვლევების პრეზენტაციები

ოფიციალური დახურვის ცერემონია და სერთიფიკატების გადაცემა